Afyonkarahisar Yöresinin Mutfak Kültürü ve Yöresel Ürünleri

Afyonkarahisar Yöresinin Mutfak Kültürü ve Yöresel Ürünleri

Afyonkarahisar yöresinin mutfak kültürüne bakıldığında tarım ve hayvancılığın yaygın olması yemek kültürünü etkilemiştir.

Yöre yemekleri incelendiğinde; et yemekleri, hamur işleri ve sebze yemeklerinin yaygın olarak yapıldığı görülmektedir.

Et yemekleri genellikle kendi yağında pişer.

Hamur işleri yörede önemli yere sahiptir. Genelde hamur içerisinde kullanmak veya üzerine sürmek üzere haşhaş ilavesi yapılır. Hamur işlerinde başta mercimek olmak üzere peynir, patates ve kıyma iç malzemesi olarak kullanılır.

Yörede yetişen sebzelere göre yörede çeşitli sebze yemekleri yapılmaktadır. Buğdaydan elde edilen göce ve düğü (ince çekilmiş bulgur) yemeklerde sıkça kullanılmaktadır . Yörenin mutfak kültürü özellikleri genel olarak şu şekilde sıralanabilir

Yörede en fazla yetişen ürünlerden biri haşhaştır. Özellikle hamur işlerinde sıkça kullanılır.

Et ve et ürünleri kullanımı fazladır.

Hayvan iç yağı (don yağ) kullanımı oldukça yaygındır. Bazı yemeklerde -özellikle bükmede- katkı maddesidir.

Yörede nohut, mercimek, buğday ve buğdaydan elde edilen göce, bulgur ve düğü (ince çekilmiş bulgur) yemeklerde sıklıkla kullanılan ürünlerdir.

Hamur işleri yöre mutfak kültüründe çok önemli bir yere sahiptir. Bükme, ağzı açık, katmer bunlardan bazılarıdır.

Yörede yetişen tüm sebzelerin yemeği yapılmaktadır. Örneğin; patates, fasulye, bamya, patlıcan.

Afyon’da pilavlar genellikle domates, havuç gibi sebzelerle ve mercimek, nohut gibi baklagiller ile yapılır.

Kaymak yörede vazgeçilmezdir. Sade kaymak kahvaltılarda tüketildiği gibi ekmek kadayıfı gibi tatlıların üzerinde de servis edilmektedir.

Doğum daveti, ölüm daveti, hacı daveti, sünnet ve düğün davetleri Afyon’da görülen yemekli toplantılar ve davetlerdir.

Bu davetlerde yemekler alışılagelmişten farklı sunulur. Toplu yenilen yemeklerde “sıra yemeği” adı verilen bir belirli bir sıraya göre yemek servisi uygulanır. Davetin özelliğine göre çeşitli sayılarda yemekler sırayla sunulmaktadır. Ortak kapta gelen yemek yendikten sonra sıra sistemiyle diğer yemekler gelir. Sıra yemeğinde yemek sayısının fazla olması sindirim problemi yaşatacağı için yemeğin sonunda bamya yemeği sunulur.

Bu davranış Afyon yemek kültürüne özgü bir davranıştır.

Afyonkarahisar ili coğrafi işaretli ürünlere bakıldığında Türkiye’de toplam 115 coğrafi işaretin altısı Afyon Sucuğu, Afyon Pastırması ve Bayat Kilimi mahreç işareti olmak üzere, Afyon Mermeri, Afyon Kaymağı ve Çay İlçesi Vişnesi olmak üzere Afyonkarahisar ürünleri olmuştur.

Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası yapmış olduğu Afyon Lokumu ve Afyon Kaymaklı Şekeri başvuruları da sonuçlanmayı beklemektedir .